Het lijkt erop of Nederlanders er zin in hebben: in de ochtend en vroege middag is al massaal gestemd. Bij sommige stembureaus is de opkomst zelfs hoger dan 100 procent. Pardon?
Dat zit zo. Kiezers krijgen een advies om bij een bepaald stembureau in een gemeente te gaan stemmen. Maar met een stempas en een legitimatiebewijs mag je ook bij andere stembureaus in dezelfde gemeente gaan stemmen. Wie buiten de eigen gemeente wil stemmen, moet daarvoor vooraf een kiezerspas aanvragen.
Op het moment dat bij een stembureau méér stemmen worden uitgebracht dan het aantal adviesplekken voor dat stembureau, is de opkomst hoger dan 100 procent.
Het stemlokaal op de universiteitscampus in Wageningen telde woensdag vroeg in de middag bijvoorbeeld al ruim 1.000 stemmen, terwijl slechts 900 personen dit stembureau als adviesplek op hun stembiljet hadden staan.
Ook in het kleinste stembureau van Nederland, in Marle in de provincie Overijssel, was het aantal stemmers al hoger dan het aantal mensen dat dit bureau als dichtstbijzijnde stemlocatie aangewezen had gekregen.
Maar dit impliceert natuurlijk ook dat er stembureaus zijn waar de opkomst ver onder de 100 procent komt te leggen. Bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 2012 was het opkomstpercentage uiteindelijk 74,6 procent.
Hoge opkomst bij verkiezingen
Over de opkomstpercentages valt dit keer vooralsnog weinig te klagen. In Amsterdam had om 13.00 uur 25,1 procent van de kiesgerechtigden gestemd. Dat is aanmerkelijk meer dan bij de verkiezingen in 2012. De opkomst was toen rond dat tijdstip 14,1 procent.
In Den Haag had om 12.00 uur 23,4 procent van de kiesgerechtigden gestemd. Bij de verkiezingen in 2012 was dit rond die tijd 19,3 procent.
In Rotterdam was de opkomst kort na het middaguur ruim 24 procent en in Utrecht 29 procent.
Een derde van de stemgerechtigden in Nederland had woensdag vroeg in de middag de gang naar de stembus al gemaakt. Daarmee is de opkomst vooralsnog behoorlijk hoger dan die bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen, in 2012, blijkt uit een peiling van onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS en RTL.
Ipsos telt bij 43 geselecteerde stemlokalen, verspreid over het land, hoeveel mensen er komen stemmen. Rond 13.45 uur had 33 procent van de stemgerechtigden van die bureaus zijn stem uitgebracht. Dat was vijf jaar terug rond dat tijdstip nog 27 procent.
Volgens de onderzoekers is het opkomstpatroon vooralsnog vergelijkbaar met dat van de verkiezingen van 2006. Toen kwam uiteindelijk meer dan 80 procent van van de stemgerichten opdagen.
Er kan nog tot 21.00 uur worden gestemd. De volgende opkomstcijfers van Ipsos worden omstreeks 16.00 uur verwacht.
